Joyriden, wat is er leuk aan?

17/06/2021

Onlangs is een 12-jarige jongen betrapt op het joyriden. Terwijl zijn ouders vermoedelijk de EK wedstrijd zaten te kijken, zag de jongen zijn kans schoon en stapte in de auto, die niet veel later ondersteboven in de berm werd geparkeerd door hemzelf. Maar wat is joyriden precies en wie kun je aansprakelijk houden bij schade?

Wat is joyriden?

Joyriden is het opzettelijk en zonder toestemming van de eigenaar diens motorrijtuig op de weg gebruiken (artikel 11 WVW). Het verschil met diefstal is dat bij joyriden het motorrijtuig in principe weer teruggebracht wordt naar de eigenaar (al dan niet beschadigd) of dat deze intentie er is.

Toestemming

Alleen het geen toestemming hebben van de eigenaar om het voertuig te gebruiken levert nog geen joyriden op. De joyrider moet het voertuig opzettelijk zonder toestemming meenemen. De verdachte moet dan ook hebben geweten of kunnen weten dat het voertuig zonder toestemming van de eigenaar mee is genomen. Wanneer je bijvoorbeeld autosleutels van een ander meeneemt zonder het te vragen, in het voertuig stapt en de openbare weg oprijdt, dan voldoe je hier al aan.

Als iemand anders jou sleutels van een motorrijtuig aanbiedt en aangeeft dat je met diens voertuig mag rijden, dan kun je er in principe vanuit gaan dat deze persoon de eigenaar is. Blijkt dit toch niet het geval te zijn? Dan is er geen sprake van joyriden. Je mag er immers vanuit gaan dat als iemand aangeeft de eigenaar te zijn, dat dit ook het geval is (tenzij je beter weet). Nu je niet met opzet zonder toestemming rijdt, je hebt immers toestemming gekregen, is er dus geen sprake van joyriden.

Wanneer ben je een joyrider?

Niet alleen degene die daadwerkelijk de sleutels pakt en zonder toestemming in het voertuig stapt en wegrijdt is een joyrider. Ook de passagier kan aansprakelijk worden gehouden als hij nauw, bewust en volledig met de bestuurder samen heeft gewerkt om het voertuig te gebruiken. Hij of zij is dan een (mede)pleger en wordt in die hoedanigheid dan ook bestraft.

Hoewel het in het nieuws vaak gaat om jonge bestuurders (onder de 18 en zonder rijbewijs), hoeft dat niet altijd zo te zijn. Leeftijd speelt geen rol, als er maar voldaan is aan de voorwaarden die in artikel 11 WVW vermeld staan.

De schade verhalen

Schade aan het eigen voortuig  door joyriden is vaak verzekerd op een beperkt casco dekking of volledig casco dekking (allrisk) van het voertuig en heeft geen invloed op de schadevrije jaren als er schade door joyriding gemeld wordt.

Joyriden met en zonder geweldpleging

Als een derde partij schade wil claimen op de WA-verzekering van het schadeveroorzakende voertuig, dan kan de verzekeraar een onderscheid maken tussen joyriden met geweldpleging (inbraak of bedreiging om de sleutels te bemachtigen) of zonder geweldpleging (sleutels zaten nog in het voertuig, kind pakt de autosleutels van tafel, etc.). Indien er sprake is van joyriden met geweldpleging, dan kan de verzekeraar besluiten niet uit te keren op basis van de WA-verzekering.

Aansprakelijkheidsverzekering

De joyrider kan ook direct aangesproken worden. Een joyrider die jonger is dan 18 jaar (of diens ouders) kan in de meeste gevallen aanspraak maken op de aansprakelijkheidsverzekering van diens ouders. Vaak zijn de gevallen waarbij een eigen kind onder de 18 jaar schade veroorzaak aan het eigen voertuig van diens ouders of andere medeverzekerden niet verzekerd. Is de joyrider ouder dan 18 jaar of is het voertuig zonder geweld meegenomen? Dan kan er doorgaans geen aanspraak gemaakt worden op de aansprakelijkheidsverzekering.

Waarborgfonds

Ben je als schuldloze derde betrokken bij een aanrijding met een joyrider? Dan kun je eventueel ook nog naar het Waarborgfonds. Dit kan dus niet als jouw voertuig gebruikt is voor joyriden.